همشهری آنلاین، فاطمه عباسی؛ دفتر رسانه‌های دولتی (GMO) در غزه جدیدترین آمار خود را منتشر کرد: دست کم ۱۲۶ خبرنگار از ۷ اکتبر در غزه کشته شده‌اند! آمار جنگ غزه در تمام ابعاد خود شوکه کننده است اما اصحاب رسانه در این مورد، بیشتر نگرانند. به گفته الجزیره، حملات اسرائیل به خبرنگاران "عمدی" است. این رسانه بین‌المللی که در زمینه پوشش اخبار جهان در منطقه اسم و رسمی دارد، در یک بیانیه اعتراضی نوشت: «هدف قراردادن خبرنگاران در چارچوب ارعاب آنان صورت می‌گیرد تا از پوشش رسانه‌ای حمله نظامی به غزه جلوگیری شود».
آسوشیتدپرس در این رابطه نوشت از زمان آغاز این جنگ، به طور متوسط یک روزنامه‌نگار یا کارمند رسانه‌ای در روز کشته شده و این آمار، جنگ غزه را به یک درگیری غیرقابل مقایسه تبدیل کرده است. این در حالیست که آمار دیگر جنگ‌های وحشیانه‌ای که تا کنون در خاورمیانه اتفاق افتاده، حتی به جنگ فعلی نزدیک هم نشده است.
آنتونی بلانگر، دبیر کل فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران، می‌گوید: «در هیچ جنگی، می‌دانید، یک جنگ کلاسیک، می‌توانم بگویم که در سوریه، در عراق، در یوگسلاوی سابق، ما شاهد این نوع کشتار نبودیم. بیشتر این خبرنگاران در جریان بمباران اسرائیل در نوار غزه کشته شدند.» وی تخمین زد که قبل از درگیری حدود ۱۰۰۰ روزنامه نگار و کارمند رسانه‌ای در غزه حضور داشتند که وسط میدان جنگ گیر افتادند.
ناصر ابوبکر، رئیس سندیکای روزنامه‌نگاران فلسطینی نیز گفت با وجود شرایط وحشتناک فعلی، خبرنگاران محلی در میان آوار به کار خود ادامه می‌دهند. وی تاکید کرد: «آنها خانواده‌های خود را از دست داده و به کار خود ادامه می‌دهند.آنها بدون خانه، بدون غذا، بدون امنیت و بدون خانواده همچنان فعالند.»
گروه آزادی مطبوعات مستقر در نیویورک نیز که ردیابی کشتار روزنامه‌نگاران را در سال ۱۹۹۲ آغاز کرده، در گفت‌وگویی با رسانه آمریکایی VOA نسبت به شرایط کنونی اعتراض کرده و گفته این میزان تلفات بی‌سابقه است!
شریف منصور، هماهنگ‌کننده برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در کمیته حفاظت از روزنامه نگاران در بیانیه‌ای گفت: «جنگ اسرائیل و غزه خطرناک‌ترین وضعیتی است که تا به حال برای خبرنگاران دیده‌ایم و آمار و ارقام به وضوح این را نشان می‌دهد.» منصور در این بیانیه که توسط وی او ای منتشر شده افزود: «ارتش اسرائیل بیش از هر ارتش یا نهاد دیگر در هر سال روزنامه‌نگار کشته شده است. با کشته شدن هر روزنامه‌نگار، مستندسازی و درک جنگ دشوارتر می‌شود».
در جنگ اخیر اما غزاوی‌ها خود، به نوعی روزنامه نگاری پرداختند و از طریق رسانه‌های اجتماعی‌ای مانند تیک تاک و اینستاگرام، شرایط روزمره جنگ غزه را مخابره کردند. فعالیت موثر این افراد تا آنجا قدرت یافته که اساتید ارتباطات و برنامه روزنامه‌نگاری دانشگاه استنفورد وادار به برگزاری نشست‌هایی با هدف بررسی پوشش رسانه‌ای جنگ اسرائیل شدند.
در آخرین جلسه این سلسله مباحث، جنین ذکریا، استاد یهودی دانشگاه استنفورد و خبرنگار سابق خاورمیانه، فضای غبارآلود رسانه‌ای در جنگ اسرائیل-غزه را مورد بررسی قرار داد و گفت شبکه‌های اجتماعی، روایت جنگ را تقویت و پیچیده‌تر کرده و طیف متنوعی از دیدگاه‌ها را ارائه می‌کنند اما همزمان، چالش‌هایی نیز در تأیید صحت اطلاعات به وجود آمده است.
او گفت: «ما در عصر همهمه زندگی می‌کنیم، جایی که کار بسیار سخت‌تر شده است.» وی تاکید کرد: «رسانه های اجتماعی روش جمع آوری و مصرف اطلاعات را تغییر داده‌اند. «تصاویر داغ» بیش از حد تولید می‌شود، انتشار سریع اطلاعات نادرست تسهیل شده و یافتن اخبار موثق دشوار است؛ من فکر می‌کنم که اگر می‌خواهید اخبار را از طریق رسانه‌های اجتماعی دریافت کنید، [باید] واقعا مراقب باشید.»
این در حالیست که ارتش اسرائیل با گماردن افرادی فعال در فضای مجازی سعی در بهبود وضعیت رسانه‌ای خود داد؛ به گزارش تایم، نشریه معتبر بریتانیایی، یکی از مهم‌ترین افراد اسرائیل در حال حاضر یک افسر مطبوعاتی-نظامی 22 ساله است. در هفته‌های اخیر، ماشا مایکلسون به چهره نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است.
او با دنبال کردن سربازان اسرائیلی کسی بود که ادعای واهی وجود تونل زیر بیمارستان الشفاء را در فجازی وایرال کرد. ادعایی که بطلان آن به زودی مشخص شد اما خسارتش جبران ناپذیر بود. افسر فجازی اسرائیل به تایم گفت: «وقتی نیاز دارید با دنیا صحبت کنید، باید بدانید که [مردم دنیا] به کسی که شبیه آنهاست گوش می‌دهند.»
این سرباز اسرائیلی تاکید دارد: «اینکه دنیا به شما گوش دهد یک چیز است، متقاعد کردن مردم چیز دیگری است.» چهار روز قبل از تور تونل مایکلسون زیر بیمارستان الشفاء، اسرائیل به محاصره چند روزه این مرکز درمانی پایان داده بود. این یورش هزاران بیمار و مجروح و پزشک و پرستار را مجبور به تخلیه این مرکز کرد. اتفاقی که منجر به مرگ نوزادان نارس شد. از نظر منتقدان اسرائیل، این نمونه وحشتناکی از قربانی شدن جان بی گناهان در حمله تهاجمی این رژیم بود.
بر اساس گزارش وزارت بهداشت غزه، بمباران بیش از سه ماهه اسرائیل، ده ها هزار کشته در غزه برجای گذاشته و نزدیک به دو میلیون فلسطینی را از خانه های خود آواره کرده است. ما شاهد تصاویر وحشتناکی هستیم که هر روز از غره ویران شده توسط اهالیش در رسانه‌های اجتماعی مخابره می‌شود اما برای اسرائیل و حامیانش، تلفات غیرنظامیان بهایی غم انگیز اما ضروری است که باید برای امنیت دولت-ملت ساختگی خود پرداخت شود.
با وجود تلاش‌های رژیم اشغالگر، بسیاری از مردم جهان متقاعد نشده‌اند. رسانه‌های اجتماعی مملو از صحنه‌های دلخراش مرگ و ویرانی است که توسط شهروند-روزنامه‌نگاران کاریزماتیک که مخاطبان زیادی هم دارند به اشتراک گذاشته می‌شود؛ این را موسسه گفتگوی استراتژیک، یک اندیشکده مستقر در لندن که اطلاعات نادرست آنلاین را رصد می کند، گفت.
در واقعیت هم همینطور است؛ موجی از یهودستیزی جهانی در پردیس‌های دانشگاهی و تالارهای قدرت، به دنبال بی‌اعتبار کردن و نفی نگرانی‌های امنیتی اسرائیل است. بر اساس نظرسنجی انجام شده توسط دانشگاه مریلند و ایپسوس، تعداد آمریکایی‌هایی که می‌خواهند ایالات متحده طرف اسرائیل را بگیرد از 43 درصد در اکتبر به 37 درصد در نوامبر کاهش یافته است.
پس از آنکه ده‌ها هزار معترض در پایتخت‌های اروپایی به خیابان‌ها آمدند، برخی از برجسته‌ترین رهبران این قاره از حمایت کامل خود از اسرائیل دست کشیدند و به عنوان مثال، امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، از اسرائیل خواست تا خصومت‌ها را متوقف کند و اکنون حتی دولت بایدن، سرسخت‌ترین متحد اسرائیل و بزرگترین تامین کننده کمک‌های نظامی، آـنها را تحت فشار قرار می‌دهد تا تهاجم خود را کاهش دهند. بایدن 11 دسامبر گفت:«آنها باید مراقب باشند. افکار عمومی کل جهان می‌تواند یک شبه تغییر کند.»
تحلیلگران می‌گویند استفاده روز افزون از گوشی‌های هوشمند داخل محیط شهری متراکم غزه به این معنی است که عملیات نظامی اسرائیل بیشتر از هر جنگ معاصر دیگر، از جمله درگیری‌های جاری در اوکراین، داده‌های لحظه‌ای بیشتری تولید کرده است. آنها برای درگیری اسرائیل و حماس همان دوربین‌های تلویزیونی در دوران ویتنام هستند: رسانه جدیدی که از طریق آن جهان با وحشت جنگ روبرو می‌شود.
در حال حاضر اسرائیل با فشار فزاینده‌ای برای تعریف یک پایان مناسب برای جنگ مواجه است و همزمان در تلاش برای دستیابی به مخاطبانی جهانی است. لوی، سخنگوی دولت اسرائیل، می‌گوید: «مهم است که جنگ با برخورداری اسرائیل از همان حمایتی پایان یابد که پیش از آغاز این جنگ داشته»! چیزی که لوی به آن توجه ندارد این است که این جنگ بالاخره پایان خواهد یافت اما جنگ رسانه‌ای احتمالاً مدت‌ها پس از خروج آخرین تانک از غزه ادامه دارد. مایکلسون می‌گوید: «ما به این واقعیت عادت کرده‌ایم که تاریخ را پیروز نبرد می‌نویسد.» اما دیگر اینطور نیست!
نظر شما